Βιογραφία

Ο Dimitri Hadzi γεννήθηκε το 1921 στο Greenwich Village της Νέας Υόρκης. Γόνος οικογένειας μεταναστών, μεγαλώνει στο Brooklyn και τα απογεύματα του τα περνάει σε ελληνικό σχολείο όπου μαθαίνει την ελληνική γλώσσα, ιστορία και μυθολογία. Σε ηλικία μόλις 8 ετών, κερδίζει το βραβείο Wanamaker Drawing Medal για τα σχέδια του. Το 1940 αποφοιτά από το Brooklyn Technical High School, με ειδίκευση στη χημεία, και ξεκινά να δουλεύει στα εργαστήρια της Interchemical Corporation. Ταυτόχρονα συνεχίζει τις σπουδές του στο Brooklyn Polytechnic Institute. Το 1943 κατατάσσεται στον Αμερικανικό Στρατό και υπηρετεί ως τεχνικός επικοινωνιών στο Νότιο Ειρηνικό, ωστόσο δεν σταματά να ζωγραφίζει. Το 1946, όταν τελειώνει η θητεία του επιστρέφει στην Καλιφόρνια, διασχίζει την ανατολική ακτή με ωτοστόπ και επισκέπτεται τα μουσεία καθ’ οδόν. Στη συνέχεια μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη και εγγράφεται στο απογευματινό πρόγραμμα σπουδών του Cooper Union for the Advancement of Science and the Art, αφήνοντας πίσω του την καριέρα του ως χημικός. Ανάμεσα στους δασκάλους του βρίσκονται οι George Katrina, Robert Gwathmey, Morris Kantor, Nicholas Marsicano, John Hovannes και Milton Hebald. Την ίδια περίοδο μελετά και δέχεται επιρροές από το έργο του Henry Moore, των σουρεαλιστών και των κυβιστών. Το 1948 σπουδάζει και ζωγραφική με δάσκαλο τον Ralston Crawford στο Brooklyn Museum Art School. Δύο χρόνια αργότερα λαμβάνει την υποτροφία από το πρόγραμμα Fullbright για σπουδές πάνω στην χαρακτική σε πέτρα, στο Πολυτεχνείο της Αθήνας. Η παραμονή του στην Ελλάδα τον φέρνει σε επαφή με την αρχαϊκή και κλασική γλυπτική. Επιπλέον ταξιδεύει στην Τουρκία και την Αίγυπτο όπου μαθαίνει περισσότερα για την τοπική κουλτούρα. Ακολούθως, το 1951 ταξιδεύει στη Ρώμη όπου παραμείνει με τη βοήθεια του προγράμματος υποστήριξης απόστρατων G.I. Bill που του προσφέρει τη δυνατότητα να συνεχίσει τις σπουδές του στο Studio Hinna. Έχοντας ως βάση τη Ρώμη, συνεχίζει να ταξιδεύει σε πολλά μέρη της Ευρώπης, να επισκέπτεται χώρους τέχνης ενώ εμπλέκεται περισσότερο με τους καλλιτεχνικούς κύκλους της Ιταλίας. Το 1952 εγγράφεται στο Museo Artistico e Industriale και μελετά τη σύγχρονη ρωμαϊκή καλλιτεχνική σκηνή. Το 1953 παντρεύεται την ιστορικό τέχνης και αρχαιολόγο Martha Leeb και το 1956 συμμετέχει στην έκθεση New Talent IX Exhibition στο MoMA της Νέας Υόρκης. Το 1957 λαμβάνει υποτροφία από το Guggenheim Foundation και το 1958 πραγματοποιείται η πρώτη του ατομική έκθεση στη Galleria Schneider στη Ρώμη. Από τα πρώιμα μέχρι και τα μεταγενέστερα έργα του είναι εμφανής η βαθιά σύνδεσή του με την ελληνική του καταγωγή, η επαφή του με τον ρωμαϊκό πολιτισμό καθώς και η ανάγκη διερεύνησης της συμβολικής αλλά και άμεσης σχέσης αυτών με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Δουλεύοντας κυρίως με μπρούτζο και αργότερα με πέτρα, βρίσκει πηγές έμπνευσης και τίτλους έργων από την ελληνική μυθολογία, ιστορία και αρχαιότητα, τα οποία ενσαρκώνει γλυπτικά αξιοποιώντας αφηρημένα και εξπρεσιονιστικά εκφραστικά μέσα και παράγοντας συνθέσεις οργανικών σχημάτων, υπαινικτικών και στρεβλωμένων μορφών που παραπέμπουν σε μέλη ανθρώπων ή ζώων, αρχιτεκτονικών στοιχείων αλλά και συμβολικών μοτίβων. Έχοντας καταφέρει να κατοχυρώσει ένα προσωπικό εκφραστικό λεξιλόγιο, τα χρόνια που ακολουθούν και μέχρι το τέλος της ζωής του παρουσιάζει έργα του σε πλήθος εκθέσεων και εξασφαλίζει μεγάλο αριθμό αναθέσεων και παραγγελιών από σημαντικά ιδρύματα και δημόσιους φορείς για την υλοποίηση μνημειακών γλυπτών σε εξωτερικούς χώρους. Το 1962 του ανατίθεται να σχεδιάσει τις χάλκινες θύρες της Επισκοπικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου στη Ρώμη από τον George E. Street και το 1965 επιλέγεται από το MoMA να συμμετάσχει στην έκθεση Modern Sculpture USA στο Μουσείο Rodin στο Παρίσι. Από το 1975 ξεκινά να διδάσκει γλυπτική και χαρακτική στο τμήμα Visual and Environmental Studies του πανεπιστημίου Harvard και διατηρεί στούντιο στο Carpenter Center for Visual Arts, κτίριο σχεδιασμένο από τον Le Corbusier. Το 1983 εκλέγεται Fellow of the American Academy of Arts and Letters στη Νέα Υόρκη και το 1984 ταξιδεύει στην Ασία και την κεντρική Αμερική. Το 1985 παντρεύεται τη Cynthia Von Thuna και το 1990 γίνεται μέλος της National Academy of Design των ΗΠΑ. Τα τελευταία χρόνια της πορείας του, δημιουργεί γλυπτά μικρότερων διαστάσεων και πειραματίζεται επίσης με τη χρήση χρώματος στα έργα του. Την άνοιξη του 2006 πεθαίνει στη Βοστώνη από νεφρική ανεπάρκεια. Έργα του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους όπως στην πλατεία Harvard στην Μασαχουσέτη, στη Hayden Library του ΜΙΤ, στο Princeton University στο New Jersey, στο Lincoln Center στη Νέα Υόρκη, στο Charles Center της Βαλτιμόρης, στο Ομοσπονδιακό κτίριο John F. Kennedy στη Βοστώνη, στο Alton Baker Park στην Eugene και σε πολλούς άλλους, καθώς και στις συλλογές των MoMA, Whitney Museum of American Art και Solomon R. Guggenheim Museum στη Νέα Υόρκη, του Hirshhorn Museum and Sculpture Garden στη Washington, D.C., του Museum of Fine Arts στη Βοστώνη μεταξύ άλλων. Έχει πάρει μέρος σε εκθέσεις από μουσεία και θεσμούς όπως: Whitney Museum of American Art (1960)(1961)(1963) στη Νέα Υόρκη, Μπιενάλε της Βενετίας (1956)(1958)(1962), Carnegie Institute (1958)(1967) στη Washignton, MoMA (1956)(1959) στη Νέα Υόρκη, Solomon R. Guggenheim Museum (1962)(1979) στη Νέα Υόρκη, Smithsonian Institution (1980) στη Washington, Ευρωπάλια (1982) στις Βρυξέλλες. Αναδρομικές εκθέσεις του έχουν διοργανωθεί εκτός των άλλων από το Temple University (1968) στη Φιλαδέλφεια, από την Jodi Scully Gallery (1973) στο Los Angeles και την Sert Gallery (1989) στη Μασαχουσέτη. Μερικές από τις διακρίσεις που έχει λάβει για το έργο του είναι το βραβείο από το Deruta International Ceramics Competition (1954), το Louis Comfort Tiffany Award (1955), το βραβείο από την American Academy and Institute of Arts and Letters (1962) και το Augustus Saint – Gaudens Medal (1989).

Μάρη Σπανουδάκη
Επιμελήτρια & Ερευνήτρια