Βιογραφία

Ο Γιώργος Λάππας γεννήθηκε το 1950 στο Κάιρο. Από μικρή ηλικία πηγαίνει συχνά με τον πατέρα του στο μουσείο του Καΐρου και παρατηρεί τις χιλιάδες των εκτεθειμένων έργων σε διαφορετικά μεγέθη. Το 1958 η οικογένειά του επιστρέφει στην Ελλάδα λόγω των διώξεων από το καθεστώς Νάσερ, και έτσι ολοκληρώνει το γυμνάσιο στο Κολλέγιο Αθηνών. Στην εφηβεία του επισκέπτεται μανιωδώς αρχαιολογικούς χώρους όπως αυτούς του Κεραμεικού και της Βραυρώνας, ψάχνοντας και εξετάζοντας αρχαιολογικά θραύσματα. Παράλληλα φιλοτεχνεί πορτραίτα φίλων και δημιουργεί σύνθετες κατασκευές επηρεασμένες από την Pop Art. Από το 1970 έως το 1974 σπουδάζει κλινική ψυχολογία στο κολλέγιο Reed. Ύστερα δουλεύει ως ερευνητής και συμμετέχει εθελοντικά σε ψυχιατρικά προγράμματα στις κλινικές του Salem στο Oregon, στο San Francisco και το San Diego. To 1974 λαμβάνει υποτροφία από το ίδρυμα Watson και ταξιδεύει στην Ινδία όπου μελετά την ινδική γλυπτική και αρχιτεκτονική. Στη συνέχεια ταξιδεύει και στο Ιράν και το Αφγανιστάν. Το 1975 πραγματοποιεί σπουδές στο Architectural Association School of Architecture στο Λονδίνο, και ύστερα συνεχίζει την εκπαίδευσή του στην Ιταλία. Εκεί καταπιάνεται με την αποτύπωση κτιρίων και αρχιτεκτονικών στοιχείων τη Βενετίας μέσω του σχεδίου. Το 1977 εισάγεται στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στο τμήμα της γλυπτικής, και παρακολουθεί τα εργαστήρια των Γιάννη Παππά και Γιώργου Νικολαΐδη. Στη σχολή γνωρίζει και την μετέπειτα γυναίκα του, Αφροδίτη Λίτη. Το 1981 λαμβάνει χώρα η πρώτη του ατομική έκθεση στην Αθήνα, στη γκαλερί Ζουμπουλάκη, με τίτλο Πλέγματα και το 1982 παραλαμβάνει το πρώτο βραβείο για τη συμμετοχή του στη Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας για το έργο Άβακας. Το 1984 παίρνει υποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου για φοίτηση στην École Supérieure des Beaux-Arts στο Παρίσι, όπου σπουδάζει γλυπτική. Το 1986 εργάζεται στη Γαλλία και την Αγγλία για ένα χρόνο και το 1987 παρουσιάζει το έργο Mappemonde στη γκαλερί Ζουμπουλάκη, ένα έργο που έχει θεωρηθεί ως τομή στην καλλιτεχνική του πορεία. Το έργο αποτελείται από σχεδόν 3.000 τρισδιάστατες φιγούρες, από διάφορα υλικά, οι οποίες συνθέτουν ένα ατέρμονο και μεταβλητό σύμπαν σε σμίκρυνση, και αναπαριστούν χαώδη ομοιώματα διαφορετικών κοινοτήτων και όντων εντός αυτού. Οι φιγούρες αυτές φανερώνουν το προβληματισμό του Λάππα πάνω στη σχέση της γλυπτικής με το χώρο, την σχολαστική, μυστικιστική και κατά καιρούς σουρεαλιστική πλευρά των δημιουργιών του, καθώς και τις επιρροές από την επαφή του με πολιτισμούς σε διάφορα μέρη του κόσμου. Το 1988 το Mappemonde παρουσιάζεται στο Aperto στη 43^η Μπιενάλε της Βενετίας σε πιο εξελιγμένη μορφή. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 αρχίζει να παράγει τα χαρακτηριστικά κόκκινα ανθρωποκεντρικά έργα, εκδηλώνοντας μια μετατόπιση στη θεματολογία και πρακτική του. Οι φιγούρες του είναι πλέον σε φυσικό μέγεθος και παρουσιάζονται σε ομάδες ή μόνες. Η μορφή τους καταργεί στατικούς περιορισμούς της γλυπτικής, καθώς καθορίζεται από συναρμολογούμενα μέλη που βασίζονται σε σιδερένιο μηχανισμό και επιτρέπουν την αλλαγή θέσης και την κίνηση. Συγκεκριμένα στο έργο Κόκκινοι Αστοί, 1992 τον απασχολούν ζητήματα που άπτονται της σχέσης του δημιουργού με τον θεατή, αλλά και αξίες και ιδανικά που αφορούν τη φύση της ανθρωπότητας προστρέχοντας στην ιστορία και τη ψυχανάλυση. Το 1991 λαμβάνει υποτροφία από το Fondation Cartier και μεταβαίνει στο Jouy-en-Josas. Το ίδιο χρόνο συμμετέχει στην εμβληματική έκθεση Metropolis σε επιμέλεια Χρήστου Ιωακειμίδη και Norman Rosenthal στο Martin Gropius-Bau στο Βερολίνο. Το 1995 ταξιδεύει στην Αγγλία, τις ΗΠΑ, την Κορέα και την Ιαπωνία και δύο χρόνια μετά εκλέγεται καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου διδάσκει μέχρι το 2016. Παράλληλα συνεχίζει τα ταξίδια του στον Καναδά, την Ασία, τις ΗΠΑ και σε όλη την Ευρώπη. Το 2005 εκδίδεται μονογραφία του από τις εκδόσεις Futura με τίτλο George Lappas. Το 2016 απεβίωσε στην Αθήνα. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις και αντίστοιχα έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Σημαντικές συμμετοχές του σε διεθνείς θεσμούς αποτελούν η Biennale des jeunes artistes (1982) στο Παρίσι, τα Europalia (1982) στο Βέλγιο, η Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1987), η Μπιενάλε της Βενετίας (1990), η Μπιενάλε της Gwangju (1995), η Documenta 14 (2017) στην Αθήνα, και η έκθεση ΑΝΤΙΔΩΡΟΝ. Η συλλογή του ΕΜΣΤ στο Museum Fridericianum στο Κάσσελ, στο πλαίσιο της Documenta 14 (2017).

Μάρη Σπανουδάκη
Επιμελήτρια & Ερευνήτρια